11 Ocak 2012 Çarşamba

Osmanlı'da Rönesans Rüzgarı: Gentile Bellini

1429 yılında Venedik’te doğan Gentile Bellini, Rönesans Dönemi’nin en önemli ressamlarından biridir. Bellini Dönemi’nin İtalyan Yarımadası, çok sayıda kent krallığına ev sahipliği yapıyordu. Bu krallıklardan Venedik Cumhuriyeti, güçlü filosu ile diğer krallıklardan ayrılan, önde bir krallıktı.
Öyle ki, Venedik Cumhuriyeti,  daha önce Bizans İmparatorluğu’nun bir parçası iken, ileriki evrelerde bağımsızlığını kazanmış; Girit ve Kıbrıs gibi önemli adalara da hakim olmuştur.
Bellini’nin Osmanlı Dönemi ve kültürü açısından ayrı bir önemi vardır ki; Bellini, 1479 yılında İstanbul’a davet edilerek, Fatih Sultan Mehmet’in resmini yapmış bir Rönesans sanatçısıdır ve bu eseri büyük ün taşır.



Fatih Sultan Mehmet, resmini yaptıracağı bu ressamın yeteneğinden emin olmak istedi. Bu yüzden, Bellini, Fatih’in resmini yapmadan önce birkaç ay sarayda varlığını sürdürerek, bir çok insanın tablosunu yaptı. -Hatta o dönem, haremin duvarlarına da çeşitli figürler resmettiği bilinmektedir.- Bu, Bellini için bir çeşit ''ısınma turu’’ idi.



Yan tarafta görülen bu resim de, Bellini’nin ''hazırlık eserlerinden’’ biri olan Oturan Katip isimli tablosudur. Eser, bugün Boston’daki Isabella Gardner Müzesi’nde sergilenmektedir.




        ***
Bugün Bellini’nin Türkiye toplumunda tanınıyor olmasının başlıca sebebi Fatih'in portesini yaptığı tablo iken; aynı zamanda, Bellini’nin şahsi sanat hayatı adına da önemli bir referans olmuştur.
Fatih Sultan Mehmet Tablonun sağ alt köşesine Latin harfleriyle 25 Kasım 1480 tarihi eklenmiştir. Ayrıca pastel renkler ile birleşen ustalık sonucu tablodan taşan gerçeklik hissi, yine tabloyu özel kılan sebeplerden biri olmuştur.
Fakat bugünkü tablo, resmin orjinali değildir. Bellini, bizzat eseri tekrar resmederek, saraydan bir kopya ile ayrılmıştır. -Saraydaki asıl tablonun ise, daha sonra İkinci Mehmet’in torunlarınca kaldırılarak, yok edildiği söylenir; günümüze ulaşmamıştır.- Aynı zamanda bu tablo, National Gallery'de sergilenmiştir.


2007 yılında ise, Londra'da Sotheby's Müzayede Evi'nde yapılan bir açık arttırmada 468.500 Sterlin'e, adının gizli tutulmasını isteyen bir kişiye satıldı.
Tabloda resmedilmiş yedi adet taç, Fatih’in, Osmanlı İmparatorluğu’nun yedinci hanedanı olmasına yapılan bir göndermedir. Taçlardan üçü sağda, üçü solda ve diğer biri de aşağıdaki halı figürünün üzerinde yer alır.




                                                                           **




Bellini’ye ait diğer bazı eserleri de şöyle sıralayabiliriz;  

Kraliçe Caterina Cornaro - 1500

 Szepmüveszeti Müzesi - Budapeşte
                                                                            

San Marco Meydanı'nda Tören - 1496
  
Gallerie dell'Accademia - Venedik



S.Lorenzo Köprüsü'de Haç Mucizesi - 1500

Gallerie dell'Accademia - Venedik
 
                                                                       
Melis EREN - İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder